Yatırım Araçları Nelerdir, Ne Kadar Risklidir? Parasını Değerlendirmek İsteyenler İçin 11 Yatırım Aracı

Birikimlerinizi değerlendirebileceğiniz yatırım araçlarını incelemeye başlamadan önce ‘Neden yatırım yapmalıyım?’ sorusuna yanıt verelim: 

• Tasarruf ederek birikim yaptığınız paradan gelir ya da kâr elde ermek için yatırım yapabilirsiniz. Bu sayede finansal güvenlik sağlamalı ve geleceğiniz için paranızı büyütmelisiniz. 

• Kariyeriniz ne olursa olsun acil durumlar, finansal hedefler, çocuklarınızın geleceği, eğitimi ve emeklilik yaşamınız için seçtiğiniz yatırım aracı, ‘finanasal sağlığınızı’ geliştirecektir. 

• Finansal disiplin duygusu kazandıran düzenli yatırım hareketleri, doğru yatırım araçlarıyla miktarı ne olursa olsun geleceğiniz ve yaşantınız için bir sigorta haline gelebilir.

Vadeli mevduat, yatırım araçları arasında en güvenli seçeneklerinden biri olarak bilinir. Kendi belirlediğiniz bir süre boyunca (1 ay, 3 ay, 6 ay veya 1 yıl gibi) sabit bir faiz oranı üzerinden birikiminizi değerlendirmenize olanak sağlar. Günümüzde günlük olarak açılabilen mevduat hesapları kolayca nakte çevirme imkanı sağlar. 

Mobil bankacılık uygulamaları veya internet sitelerinde yer alan ‘Mevduat Faizi Hesaplama’ aracını kullanarak avantajlı faiz oranlarını gözden geçirebilirsiniz. Vadeli mevduatın en önemli avantajları arasında: 

• Getirisinin önceden belirlenmiş olması,

• Vade süresince faiz oranındaki değişikliklerden etkilenmemesi 

• Çeşitli vade seçenekleriyle kolay likiditeye erişim imkanı vardır. Hatırlatma: Bu yatırım seçeneğinde getiriler stopaj vergisine tabidir.

Döviz yatırımı: Çeşitli para birimlerine yatırım yapma imkanı sunar. Bir para biriminin alımı ile gerçekleşen yatırım genellikle başka bir para biriminin satışını, yani para takasını gerektirir. Bu piyasa, döviz değerlerindeki dalgalanmalardan faydalanmayı hedefler. Ülkemizde özellikle Dolar ve Euro yatırımı tercih edilir. 

Yaptığınız yatırımda kazancınız, bir para biriminin diğerine karşı değerine, yani ‘döviz kuruna’ bağlıdır. Bu durumda kazancınızı da potansiyel kaybınızı da belirleyen şey, döviz kurlarıdır.

Altın, tarih boyunca değerli görülen uzun vadeli bir yatırımdır. Zamanla tercih edilme amacı değişmiştir. Örneğin geçmişte güvenli bir yatırım aracı olduğu için tercih edilen altın; günümüzde değerini koruyan ve uzun vadede kazanç sağlayan bir yatırım aracı olarak görülmektedir. 

Yatırım dünyasının popüler yatırım araçlarından birisi olan altın yatırımı; fiziki altın alımı, altın hesabı açma veya altın fonları yatırımlarını tercih ederek yapılabilir. Bu yatırım aracında, altın fiyatları; piyasalardaki gelişmeler, arz ve talep dengesi gibi göstergelere bağlı olduğu için riskleri göz önünde bulundurulmalıdır.

Gayrimenkul yatırımı en geleneksel yatırım aracıdır. Bu kapsamda konut, ticari, endüstriyel gayrimenkul veya arazi alımları yapılabilir. Fiziksel varlıkların alımıyla gerçekleştirilen gayrimenkul yatırımları iki şekilde yapılabilir. 

Birincisi: Kişi veya kurumlar gayrimenkul alımlarıyla sahip oldukları taşınmaz mülk sayesinde ‘kira tasarrufu’ elde edebilir. İkinci olarak ise ‘borçlanma yoluyla’ gayrimenkul alımı yaparak kira ile borç ödeme, kira öder gibi borç ödeme gibi yöntemlere başvurulabilir. Son yıllarda en kazançlı yatırım aracı olarak görülen bu yöntemle, emlak piyasasındaki yükselişten faydalanarak kazanç sağlamak hedeflenmektedir.

Gayrimenkul yatırımlarının finansal yüke dönüşmemesi içinse doğru miktarda borçlanma yapılmalı, gayrimenkulün değeri düşerse oluşabilecek zararları planlamalı ve enflasyon, kapanış maliyetleri, satış değerleri, kiracı bulma gibi durumlar göz önünde bulundurulmalıdır.

Araç yatırımlarında da gayrimenkul yatırımlarında olduğu gibi doğru zamanda yapılan alım satımlarla kazanç elde etmek hedeflenir. Son yıllarda talebin arttığı ve yatırım aracı haline gelen araç alım-satımlarında: Araç fiyatlarındaki artış veya düşüşlerin kaynağı olarak hem enflasyon hem de döviz kuru görülmektedir. 

Araç yatırımı yaparken piyasa koşullarını izlemek, sektörel trendleri yakından takip etmek, doğru aracı seçmek son derece önemlidir. Kazancın yanında masraflar da ele alınmalıdır. Örneğin; araç bakım masrafları, sigorta maliyetleri, finansal değer faktörleri hedeflediğiniz kazancı elde etmenize engel olabilir.

Hisse senedi yatırımı, şirketlere ait hisse senetlerinin satın alımı ile ortaklık elde etmektir. Bireyler bu şekilde, hisse senedini aldıkları şirketlere ortak olurlar. Uzun vadeli bir yarırım aracı olarak görülmesi gereken hisse senedi alımlarında, şirketlerin dönemlik olarak dağıttıkları kâr paylarından yani temettü ödemelerinden ve sermaye artışlarından fayda sağlamak hedeflenir. 

Hisse senedi yatırımlarında ‘finansal okuryazarlık’ son derece önemlidir. Yatırım yapacağınız şirketi seçerken: şirketin mali tabloları, finansal durumları, piyasadaki dalgalanmalar, sektörel gelişmeler, trendler ve şirketin gelecekteki potansiyeli gibi konular değerlendirilmelidir.

İlk kez 1772 yılında Amsterdamlı iş insanı Abraham van Ketwich tarafından ortaya çıkarılan yatırım fonlarının mantığı: Birikimini değerlendirmek isteyen yatırımcıları bir araya getirmek ve ortak bir havuz oluşturmaktır. Bu sayede profesyonel portföy yöneticilerinin desteğiyle yatırım yapılacak fonun çeşidi belirlenir ve yatırımları finansal enstrümanlarla çeşitlendirilmesine imanı sağlanır. 

Risk ve ağırlıklı yatırım araçlarına göre farklı şekillerde sınıflandırılan yatırım fonları; hisse senetleri, tahviller, kıymetli madenler, borçlanma araçları gibi çeşitli kategorilerde incelenebilir. 

Detaylı bilgi için haberimize göz atabilirisiniz. ?

Devlet tahvili, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, devletin uzun vadeli borçlanma gereksinimlerini karşılamak üzere piyasaya sürdüğü bir borç senedidir. Bu finansal enstrüman, devletin belirlenen süre sonunda faiz getirisi ile birlikte geri ödeme yapacağının garantisini verir. Bir yıldan daha uzun vadeli ise ‘devlet tahvili’ adını alan bu yatırım aracı, bir yıldan kısa vadeli ise ‘hazine bonosu’ adını alır. 

Devlet tahvilleri, yalnızca bireysel yatırımcılar için değildir. Bankalar için de bir yatırım aracıdır. Devlet tahvilleri, sabit faizli, değişken faizli veya dövize endeksli olmak üzere çeşitli şekillerde düzenlenebilir. Yatırımcılara düşük riskle yatırım yapma olanağı sunar.

Repo, sabit getirili bir menkul kıymetin belli bir süre sonunda geri alım sözüyle satımıdır. Söz konusu menkul kıymetler arasında; hazine bonoları, devlet tahvilleri, banka bonuları, Toplu Konut idaresi tarafından ihraç edilen borçlanma senetleri vardır. 

Repo yatırımı, kısa vadeli ve düşük riskli bir yatırım aracı olarak değerlendirilebilir.

Geleceğin önemli ödeme yöntemlerinden biri olarak görülen dijital para birimleri ile yatırım günümüz teknolojisinin getirilerinden biridir. Kripto paralar, fiziksel bir varlığı olmayan sanal para birimleridir. Kriptolojiyle şifrelenen ve merkezi olmayan bu paraların tüm işlemleri, blockchain teknolojisi sayesinde kaydedilir. 

Dijital borsalarda alınıp satılan kripto paralar, son yıllarda tüm dünyada popülerlik kazanmış yatırım araçlarından biri haline gelmiştir. Potansiyel olarak yüksek geriri sağlayabilen, fakat aynı zamanda yüksek risk de içeren bir yatırım aracıdır. Kripto yatırımı yapmadan önce gerekli parametreleri okumaya, dijital paralar hakkında detaylı bilgi edinmeye ve sektörü trendleriyle birlikte tanımaya özen göstermek gerekmektedir.

Son olarak BES, yani Bireysel Emeklilik Sistemi’ne göz atalım! BES, uzun vadeli bir birikimle tasarruf etme aracıdır. Profesyonel fon yöneticilerinin yönlendirmesiyle çeşitli yatırım araçlarına yatırım yapılabilir. Söz konusu yatırım araçları arasında: Hisse senedi, değerli madenler, tahviller ve fonlar bulunmaktadır. 

Bireysel Emeklilik Sisteminin en büyük avantajları arasında, devlet tarafından sağlanan gelir vergisi avantajı ve yatırımlara ek yüzde 30 devlet katkısı vardır. Devlet katkısını ve getirinin tamamını elde etmek için 10 yıl sistemde kalmak ve 56 yaşını doldurmak şartı vardır. Bunun yanı sıra sözleşmenize göre belirli periyotlarda yatırım araçlarını değiştirme, gibi imkanlar da sunmaktadır. Emeklilik dönemine ek gelir olarak tercih edilen bir yatırım türüdür.